Strefa rodzica

Bez względu na to, na jakim etapie jesteś, chcemy, aby materiały i informacje zawarte w tym miejscu były dla Ciebie realnym wsparciem – pomocą w lepszym zrozumieniu FASD oraz w budowaniu codzienności z większym spokojem, cierpliwością i świadomością.

Zadbaj o środowisko i codzienną rutynę:

• Obserwuj, jak dziecko reaguje na bodźce w swoim otoczeniu i na rozkład dnia – dostosuj środowisko do jego potrzeb
• Stwórz bezpieczny, stabilny i przewidywalny dom
• Wprowadź codzienny harmonogram i rutynę – porządek dnia daje dziecku poczucie bezpieczeństwa
• Przypominaj o kolejnych krokach w czynnościach (np. jak myć ręce: najpierw odkręć wodę, potem mydło itd.)
• Zapewnij spójne, wspierające otoczenie – zarówno w domu, jak i w szkole
• Stawiaj realistyczne cele, dostosowane do możliwości dziecka
• Angażuj dziecko w zadania, które dają mu poczucie odpowiedzialności, ale nie są zbyt trudne
• Zadbaj o dobór szkoły lub miejsca pracy, gdzie dziecko będzie czuło się akceptowane i rozumiane
• Stopniowo wprowadzaj zmiany w otoczeniu – zawsze z wyprzedzeniem i w przewidywalny sposób
• Ogranicz liczbę bodźców – np. uprość przestrzeń w miejscu nauki, usuń nadmiar zabawek, ogranicz hałas
• Przestrzegaj zasad wprowadzonych we wczesnym dzieciństwie, ale dostosuj je do aktualnego wieku rozwojowego
• Przygotuj dziecko z wyprzedzeniem do każdej zmiany, nawet drobnej – zachowując znany porządek czynności
• Stwarzaj okazje do pozytywnych doświadczeń społecznych
• Mów jasno i konkretnie – unikaj przenośni, żartów językowych i wieloznacznych wyrażeń

Przykłady prostych zmian, które mogą pomóc:

• Zastosuj łagodne oświetlenie
• Usuń zbędne meble i przedmioty z pokoju
• Ogranicz wybór ubrań i zabawek
• Wprowadź wzrokowe oznaczenia i podpowiedzi (obrazki, naklejki, kolory, piktogramy)
• Zorganizuj specjalne miejsce do nauki – ciche, uporządkowane, z minimalną ilością bodźców
• Zadbaj o naukę w małej grupie lub klasie
• Posadź dziecko blisko nauczyciela
• Wyraźnie oznacz rzeczy należące do dziecka
• Stosuj akomodacje (dostosowania), które ułatwią funkcjonowanie – np. unikanie tłumu, hałasu, zmian bez zapowiedzi i przygotowania

Jak rozwijać umiejętności dziecka z FASD?

• Używaj prostych i konkretnych instrukcji
• Pokazuj skutki zachowania dziecka – najlepiej na przykładach z życia
• Stosuj techniki sensoryczne – wzrokowe, dotykowe, słuchowe
• Ćwicz z dzieckiem rozpoznawanie i nazywanie emocji (np. niepokoju, gniewu, smutku) i proszenie o pomoc
• Ćwicz radzenie sobie z emocjami – złość, frustracja, lęk
• Ucz umiejętności społecznych na konkretnych przykładach i scenkach (np. jak poprosić o zabawę, jak kupić sok)
• Wprowadzaj metody relaksacji
• Ćwicz umiejętności życiowe dostosowane do możliwości i potrzeb dziecka

Porady dla rodziców dzieci z FASD

• Proś o pomoc – nie jesteś w tym sam/a
• Trzymaj na lodówce lub w telefonie listę kontaktów: zaufanych osób, specjalistów, nauczycieli
• Zaplanuj regularny czas tylko dla siebie – odpoczynek jest konieczny
• Ustal jasne zasady – np. godziny posiłków i porządków niech będą stałe
• Powieś zasady domowe w widocznym miejscu – obrazkowe komunikaty również mogą pomóc
• Poznaj znajomych dziecka i ich rodziców
• Utrzymuj kontakt z nauczycielami
• Wszystkie ważne numery telefonu przekaż zaufanej osobie
• Uczestnicz w zajęciach dziecka – kibicuj, okazuj wsparcie
• Nie przeciążaj dziecka zbyt dużą liczbą aktywności
• Zapisuj w kalendarzu ważne wydarzenia: wizyty lekarskie, dni wolne, urodziny, spotkania
• Reaguj, gdy dziecko prosi o uwagę – bądź obecny/-a
• Spędzaj z dzieckiem codziennie choćby godzinę na wspólnej zabawie
• Organizuj zarówno zajęcia domowe, jak i poza domem – to zapobiega nudzie, frustracji i wzmacnia rozwój
• Chwal dziecko i nagradzaj za każde dobre zachowanie – wzmacniaj pozytywne nawyki